Spożywanie glutenu przez osoby z celiakią sprzyja rozległej kaskadzie reakcji immunologicznych, które ostatecznie prowadzą do zaniku kosmków jelitowych. Nieleczona celiakia może prowadzić do zwiększonej liczby nowotworów złośliwych jelit i wielu niekorzystnych skutków zdrowotnych. Dwie trzecie osób z celiakią na dobrze kontrolowanej diecie bezglutenowej jest nieumyślnie narażonych na zanieczyszczenie diety glutenem.
Dieta bezglutenowa jest obecnie jedynym dostępnym, sprawdzonym sposobem leczenia celiakii.
Na rynku jest dostępnych wiele wersji suplementów trawiących gluten. Większość z nich występuje w postaci tabletek i zawiera zastrzeżoną mieszankę enzymów, które zdaniem producentów mają pomóc organizmowi w rozkładaniu glutenu. Hasła reklamowe mówią, że są to: „specjalnie opracowane dla osób, które źle się czują po zjedzeniu pszenicy lub zboża” lub „wspomagają optymalne trawienie glutenu” i „wspierają pełne trawienie ziaren zbóż”. Niektóre tabletki dodatkowo poprawiają zarówno trawienie glutenu, jak i nabiału. Nazwy zawierają niejawne twierdzenia: Gluten Cutter, Gluten Defense, GlutenEase i inne podobne nazwy zawierają wyraźną sugestię ochrony przed spożyciem glutenu. Wszystkie te twierdzenia mogą być bardzo kuszące dla pacjentów z celiakią, którzy czują się ograniczeni dietą. Istnieje jednak bardzo niewiele dowodów na to, że produkty te rzeczywiście robią to, co mają w opisie. Jest całkowicie możliwe, że jakakolwiek ulga, jakiej mogą doświadczyć pacjenci po przyjęciu suplementu, może być przypisana efektowi placebo lub karbohydrazom i lipazom w połączeniu z podstawowym, niezdiagnozowanym stanem trawiennym. W przeprowadzonych badaniach jeden z produktów deklarował zawartość pszenicy w informacji o alergenach. Możliwe jest, że inne produkty zawierają niezadeklarowaną pszenicę (lub inne alergeny), ponieważ FDA nie monitoruje dokładnie tych suplementów i ich etykiet (2021). W badaniu Krishnareddy i wsp. z 2017 wykazano, że 55% probiotyków zawiera gluten, mimo że są one oznaczone jako bezglutenowe, a 18% zawiera więcej niż 20 ppm glutenu w swoim składzie, stwarzając potencjalne zagrożenie dla pacjentów z celiakią .
Większość badań wykazuje, że komercyjnie dostępne suplementy enzymatyczne nie są w stanie degradować łańcucha aminokwasów wywołującego objawy celiakii.
Chociaż etykieta każdego produktu jest nieco inna, większość sprowadza się do podobnego składu enzymów trawiennych.
W obszernym przeglądzie celiakii z 2019 r. eksperci ostrzegali pacjentów, aby nie stosowali na rynku suplementów enzymów trawiennych, wskazując na wyniki badania z 2015 r.
W przeprowadzonym badaniu przez Janssen i wsp. 2015 na temat aktywności enzymatycznej w pięciu dostępnych na rynku suplementach enzymów trawiennych za pomocą testów enzymatycznych, monitorowania degradacji epitopu glutenu za pomocą R5, testu immunoenzymatycznego (ELISA) i analizy spektrometrii masowej (MS) wykazano, że większość suplementów była w dużej mierze nieskuteczna.
W badaniu Tannera z 2021 zbadany został względny współczynnik zanikania epitopów związanych z celiakią w ekstraktach dziewięciu komercyjnych suplementów, stosując dwa konkurencyjne testy immunoenzymatyczne (ELISA) — Ridascreen (wykrywa QQPFP, QQQFP, LQPFP i QLPFP) oraz Gluten-Tec (wykrywa Glia- α20 i PFRPQQPYPQ). Mierzono szybkości przy pH 3,5 i pH 7,0. Eksperymenty te zostały zaprojektowane w celu pomiaru względnych szybkości trawienia epitopów, aby nie naśladować trawienia in vivo. Suplementami były: 1 GluteGuard, 2 GlutenBlock, 3 GliadinX, 4 GlutnGo, 5 GlutenRescue, 6 Eat E-Z Gluten+, 7 Glutenease, 8 Glutezyme i 9 Gluten Digest.
Badanie wykazało, że doustna terapia enzymami antyglutenowymi z użyciem preparatu Gluteguard była w stanie znacząco chronić pacjentów z celiakią przed niekorzystnymi objawami wywołanymi prowokacją glutenem. Co więcej, uszkodzenie błony śluzowej nie uległo pogorszeniu u pacjentów przyjmujących Gluteguard wraz z codzienną prowokacją glutenem, co sugeruje, że tabletki enzymatyczne mogą również pomóc w odbudowie nabłonka w dłuższej perspektywie.
Caricain (EC 3.4.22.30) z lateksu papai (37) jest składnikiem najaktywniejszego suplementu suplementu 1 (GluteGuard). Carykaina wydaje się odpowiednia jako podstawa do enzymatycznego leczenia celiakii. Badania kliniczne wykazały, że suplementy karykainy zmniejszają objawy wywołane glutenem. Istnieją dwa kluczowe randomizowane, podwójnie ślepe badania placebo, po pierwsze z udziałem pacjentów z opryszczkowatym zapaleniem skóry i po drugie z celiakią. W pierwszym badaniu mierzono wielkość zmian skórnych. Pacjentów prowokowano 6 g glutenu dziennie przez 14 dni. Dziesięć osób otrzymało placebo, a 10 badanych otrzymało GluteGuard przed każdą prowokacją glutenem. Przyjmowanie suplementu znacznie zmniejszyło wielkość zmian skórnych. Drugie badanie obejmowało pacjentów z celiakią w remisji. Sześciu pacjentów przydzielono do grupy placebo, 14 do grupy caricain, która otrzymała GluteGuard. Wszyscy badani otrzymywali 1 g glutenu dziennie przez 45 dni. Czterech uczestników placebo porzuciło badanie z powodu ciężkich objawów. Według badania suplementacja znacząco chroniła przed objawami wywołanymi spożywaniem glutenu.
Średnią początkową szybkość i okresy półtrwania trawienia epitopów wydedukowano i ekstrapolowano do szybkości przy zalecanej dawce jednego suplementu w objętości żołądka na czczo. Przy pH 7, suplement 1 działał najszybciej spośród suplementów, z Ridascreen ELISA, ponad dwa razy szybciej niż następne najszybsze suplementy, 5, 6, 7 i 8. Suplementy 2, 3 i 4 wykazywały niewielką aktywność przy pH 7,0. Suplement 1 był również najszybciej działający przy pH 7 z Gluten-Tec ELISA, ponad trzykrotnie szybciej niż suplementy 2 i 3, przy czym suplementy 4-9 wykazały minimalną aktywność. Przy pH 3,5 suplement 1 działał ponad pięć razy szybciej niż następne najszybsze suplementy, 2 i 3, mierzone przez Ridascreen, ale suplementy 2 i 3 były ponad dwa razy szybsze niż suplement 1 mierzony przez Gluten-Tec. Suplementy 4-9 wykazały minimalną aktywność przy pH 3,5 w obu testach ELISA. Suplement 1 najszybciej trawił kluczowe immunoreaktywne epitopy glutenu zidentyfikowane przez przeciwciało R5 w zatwierdzonej przez Codex kompetycyjnej metodzie Ridascreen ELISA i związane z patologią celiakii. Nawet w tak małej próbie jak ta prawdopodobieństwo, że wyniki były przypadkowe, wynosiło tylko p<0,01. Od Autroki: Jednak jest to jedne badanie, które wskazuje, że suplement pomaga. Większość literatury nadal informuje w swoich badaniach, że suplementy dla osób z celiakią są w dużej mierze nieskuteczne.
Jeśli zdiagnozowano u Ciebie celiakię, ważne jest przestrzeganie ścisłej diety bezglutenowej.
Literatura wskazuje, że pomimo nazw, które wydają się obiecywać sposób na zapobieganie uszkodzeniom powodowanym przez gluten, osoby cierpiące na celiakię muszą uważać na dostępne bez recepty suplementy diety, które twierdzą, że rozkładają gluten. Naukowcy nie znaleźli „podstawy naukowej” dla twierdzeń, że suplementy diety mogą trawić toksyczne składniki glutenu. Obawiali się, że stosowanie suplementów może zaszkodzić pacjentom spożywającym gluten, wierząc, że są chronieni. „Być może największym zagrożeniem jest fałszywe poczucie bezpieczeństwa, jakie te środki zapewniają konsumentowi z celiakią, który może szukać sposobów na uniknięcie śladowych ilości glutenu”.
Niektóre enzymy mogą z powodzeniem rozkładać szkodliwe sekwencje aminokwasów glutenu w laboratorium, ale nie działają w kwaśnym środowisku żołądka. „Zrozumiałe jest, że osoby z celiakią pragną i potrzebują alternatywnych terapii, aby zastąpić lub wspomóc dietę bezglutenową. Z uwagi na potencjalne zagrożenia i brak dowodów na skuteczność badanych suplementów, wydaje się całkowicie niewskazane, aby pacjenci z celiakią stosowali te produkty”.
Dr Wioleta Zysk
Zaloguj się by zostawić komentarz